Dit keer schrijven we geen blog over de stamppot, maar over de stempot. Volgende week vinden namelijk de gemeenteraadsverkiezingen plaats. Dit betekent dat iedere Nederlander van 18 jaar of ouder mag gaan stemmen. Het feit dat wij in Nederland onze stem mogen laten horen is een groot voorrecht. In talloze landen over de wereld is de strijd om te mogen stemmen nog dagelijks aan de orde. In dit blogartikel lees je meer over stemmen en de gemeenteraadsverkiezingen.
Algemeen stemrecht in Nederland
Algemeen stemrecht, ook wel algemeen kiesrecht genoemd, is het systeem waarbij iedere burger stemrecht (of kiesrecht) mag uitoefenen.
Vroeger, tot aan de grondwet van 1887, gold er in Nederland het censuskiesrecht. Dit betekent dat alleen de mannen die een minimaal bedrag aan belasting betaalden (in die tijd de mensen die behoorlijk vermogend waren) mochten stemmen.
Je leest het goed, alleen de mannen. Tot 1919 mochten vrouwen namelijk niet stemmen.
Gelukkig is er sinds 28 september 1919 in Nederland het algemeen stemrecht, waarbij zowel mannen als vrouwen, ongeacht het inkomen, mogen stemmen. De leeftijd waarop gestemd mag worden is in de loop der jaren verlaagd van 25 jaar naar 18 jaar.
Voorwaarden om naar de stempot te mogen
In Nederland mag je je stem uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen als je aan de volgende voorwaarden voldoet:
- Je bent 18 jaar of ouder
- Je hebt de Nederlandse nationaliteit
- Je woont in een Nederlandse gemeente
- Je bent niet uitgesloten van het stemrecht
Ben je een inwoner van Nederland, maar heb je geen Nederlandse nationaliteit? Dan mag je in sommige gevallen toch stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen:
- Je bent EU-burger
- Je bent een niet-Nederlandse inwoner die geen EU-burger is, maar verblijft op de dag van de kandidaatstelling (31 januari 2022) 5 jaar legaal en onafgebroken in Nederland of hebt een geldige verblijfstitel
- Je bent geen EU-burger, maar bent in dienst van een internationale organisatie of andere staat (diplomatieke dienst)
Meer informatie over kiesgerechtigdheid lees je op de website van de Kiesraad.
Gemeenteraadsverkiezingen
Een keer in de vier jaar vinden in Nederland de gemeenteraadsverkiezingen plaats. De volgende gemeenteraadsverkiezingen zijn op woensdag 16 maart 2022. Ook op maandag 14 en dinsdag 15 maart zijn er al een aantal stembureaus open, zodat je zelf een rustig moment kunt kiezen om te stemmen.
Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen kies je de leden van de gemeenteraad van jouw gemeente.
De gemeenteraad beslist over de plannen en de regels in de gemeente. Denk aan plannen en regels over afval, verkeer, werkgelegenheid, duurzaamheid en woningbouw.
De kandidaten met de meeste stemmen komen als raadslid in de gemeenteraad.
Inmiddels zijn er in Nederland 345 gemeenten. Elke gemeente heeft een gemeenteraad.
De grootte van deze gemeenteraad hangt af van het aantal inwoners van deze gemeente.
De grootste gemeenteraden van Nederland hebben 45 leden. Dit zijn gemeenten met meer dan 200.000 inwoners.
De kleinste gemeenteraden hebben 9 leden. Dit zijn gemeenten met minder dan 3000 inwoners.
Het aantal raadselen, ofwel het aantal zetels, is altijd oneven.
Partij kiezen
Wanneer je stemt, kies je voor een partij én een persoon. De verschillen tussen de partijen zijn groot, maar wat je ook kiest, het is altijd goed. Zo lang jij je stem maar laat horen. Denk nooit ‘ik bemoei me niet met politiek’, want politiek bemoeit zich wel met jou.
Om de juiste keuze te maken kun je van tevoren een stemhulp invullen. De uitkomst van zo’n stemhulp laat zien welke partij het beste bij jouw standpunten past.
Er zijn verschillende stemhulpen beschikbaar. Je kunt er uiteraard ook meerdere invullen om de resultaten te vergelijken.
Dit zijn de drie meest bekende stemhulpen:
Zo stem je in Nederland
Uiterlijk 14 dagen voor de verkiezingen ontvangen alle stemgerechtigden per post een stempas. Dit is een uitnodiging om te mogen stemmen.
In deze uitnodiging staat ook vermeld waar je kunt gaan stemmen.
Op de dag van de verkiezingen ga je met je stempas en je identiteitsbewijs naar een van de stemlocaties.
Daar kun je in een hokje met een rood potlood het vakje van de persoon waarop jij wilt stemmen rood kleuren.
Vervolgens vouw je het stembiljet op (oefen dit eventueel van tevoren thuis ;-)) en stop je hem in een speciale stembus (dit is over het algemeen een soort container met een smalle gleuf aan de bovenkant waar het stembiljet doorheen past): de stempot.
Wanneer het niet druk is, en je dus niet eerst in de rij hoeft te wachten, sta je binnen 5 minuten weer buiten.
Voor de tijd en moeite die het je kost hoef je het dus absoluut niet te laten.
Van stempot naar stamppot
Heb jij jouw stem in de stempot gegooid? Dan is er natuurlijk niets heerlijkers om deze verkiezingsdag af te sluiten met een heerlijk bordje stamppot.
Bijvoorbeeld een boerenkoolovenschotel, hutspot met knolselderij of zuurkool met banaan.
Nogmaals, het maakt niet uit op wie je stemt, als je maar stemt. Wees je bewust van het voorrecht dat je hebt om te mogen stemmen. Die stem mag absoluut niet verloren gaan. Dit is jouw kans om bij te dragen aan verandering. Heb je gestemd én gestampt? Deel dit dan op social media en tag Stamppot Maandag! Succes!
